dinsdag 16 maart 2010

WANDELENDE BOMEN

Sommige verhalen lijken te fantastisch om waar te zijn. Maar na vele jaren Fortean interesses is er niet veel meer dat ik potentieel afwijs, omdat het altijd nog gekker kan. Het volgende verhaal vertaalde ik uit mijn lijfblad Fortean Times, en het is een artikel van de engelse bioloog/boomdeskundige Alan Mitchell.
Ik geloof hem. Absoluut.
Lees, en verbaas je.

Bomen hebben een heel eigen magie. En dan bedoel ik niet de folklore en heksenverhalen die aan sommige soorten kleven.
Nee, ik heb het hier over het vermogen van bomen om plotseling te verschijnen, zich te verplaatsen, te verdwijnen en weer op te duiken.
Het is mogelijk te geloven, zoals mijn collega's deden dat de enorme spar, een van de hoogste bomen van Engeland, niet de weg was overgestoken en dat ik hem deze keer alleen maar vanaf de andere kant was genaderd zonder dat in de gaten te hebben.
Het is mogelijk dat mijn collega's en ik, op zoek naar grote bomen, twee reusachtige coniferen in Inveraray hebben gemist.
Maar bij de volgende gelegenheid wenkten ze van verre, en heb ik die spar en zijn buurman gemeten. Een paar jaar later waren ze weer verdwenen. Ik verwacht dat ze er de volgende keer weer staan.

Bij een voordracht in de buurt liet ik een dia zien van een treurberk, die over het hek groeide van een bekend huis in het district. Iemand onder de toehoorders merkte op hoe treurig het was dat die boom was omgewaaid bij een recente storm.
Bij volgende lezingen vermeldde ik dat de dia van die boom een 'in memoriam' was voor de berk die niet meer bestond. Niemand protesteerde. Toen kwam ik zelf een keer langs die locatie, en daar was de treurberk, prominent als altijd. Tijdens zijn afwezigheid was hij goed gegroeid.
Nog zoiets. Op weg naar een plek waar ik vaak moest wezen passeerde ik een prachtige Zweedse vlierbes.
Maar op een dag was hij er tot mijn verdriet niet meer. Dat liet ik vallen in het arboretum waar ik werk. Die wisten ervan. De boom stond te dicht bij het huis en was weggehaald.
Misschien. Maar de boom was het daar niet mee eens. De volgende keer dat ik er langs moest stond hij er weer.

Dan zijn er de bomen die er nooit geweest zijn. De eerste larixen in Schotland werden volgens een bericht uit 1813 in 1680 ingevoerd en in een kas geplaatst. Maar al gauw waren ze op sterven na dood, en men gooide ze weg met het andere afval in een dal in de buurt. Daar schoten ze wortel en groeiden. In 1813 waren het al respectabele bomen.
In 1954 zocht en vond ik de drie heel oude larixen in het dal vlak bij een huis, die ik alle drie opmat. Ik was blij de bekende veteranen gevonden te hebben. In 1970 keerde ik terug om ze te fotograferen en opnieuw te meten.
Maar nu waren er nog maar twee. Ik klopte aan bij het huis en vroeg wat er met de derde boom gebeurd was. "Welke derde boom" zei de bewoonster. "Ik woon hier al m'n hele leven, en er zijn er altijd maar twee geweest".
Maar ik heb de maten van de drie bomen in m'n dagboek.

Een van de grootste iepen van Engeland werd in 1904 gemeten bij een huis in Hereford. Ik was blij toen ik hem vond, nu twee keer zo groot, in 1962. In 1973 was ik hem kwijt. In de rozentuin waarin hij stond was geen spoor van een omgehakte boom te vinden. Ik vroeg het aan de tuinman. Die had nooit van de boom gehoord. "Zeker voor uw tijd", zei ik. "Hij was er nog in 1962." "Ik ook", zei de tuinman. "Al 20 jaar."
Het was de grootste boom in de omtrek. Vorig jaar ging ik weer kijken, maar de boom is nog niet teruggekeerd.

Zo was er die magnolia op een landgoed dat bekend stond om z'n mooie bomen. Iemand die daar dagelijks kwam vertelde me dat hij was weggehaald, en we deelden onze treurnis. Het was werkelijk een magnifieke boom geweest. De volgende keer dat ik die plek bezocht stond de boom er weer, en hij is blijven staan tot hij in 1987 aan de storm ten prooi viel.

Van de Crom Castle taxisboom bestaan beschrijvingen die 150 jaar oud zijn, over hoe zijn takken ondersteund moesten worden en er onder het groen 200 gasten hun thee konden drinken. Er zijn gravures van die boom en zelfs een vroege foto.
Maar toen ik er die dag kwam, waren er twee Crom taxissen. Maar tien meter uit elkaar, zelfde leeftijd, zelfde vorm. Hoe kan een graveerder of een fotograaf de ene boom vastleggen terwijl hij de tweelingbroer over het hoofd ziet?
De tweede boom moet plotseling aangekomen zijn, al helemaal klaar en in vorm.

De redactie van Fortean Times meldt dat terwijl ze met dit artikel bezig waren, er een bericht binnenkwam over enorme Californische sequoia's die in Sheffield staan. Hoewel de bomen zeker 100 jaar oud zijn en 50 meter hoog, zijn ze nooit eerder door botanisten ontdekt.....

Geen opmerkingen: