Veel mensen zijn in de ban van spiritualiteit, en laten geen gelegenheid voorbijgaan om iets spiritueel te duiden, of anderen van hun spirituele levenswandel of zelfs hun spirituele superioriteit te verwittigen.Laten we even naar het begrip 'spiritualiteit' kijken.
Letterlijk betekent het alles wat onze Spiritus, onze geest betreft.
Dat is nogal wat.
Het is me opgevallen dat in van oorsprong katholieke streken velen bij het woord 'spiritualiteit' maar in één richting denken: dat wat de kerk daaronder heeft verstaan door de eeuwen heen. Heiligen waren spiritueel, en monniken.
Voor gewone mensen kwam dat woord niet in aanmerking. Alsof die geen geest hadden.
Voor mensen die de kerk de rug toe hebben gekeerd heeft het woord soms zelfs een nare klank gekregen, en spirituele interesses hebben is voor hen bepaald geen aanbeveling.
Met de opkomst van de New Age-cultuur heeft het begrip spiritualiteit een nieuwe klank gekregen. Spiritualiteit, of liever 'zingeving' is Big Business geworden, en de producenten van al dat spiritueels verdienen er miljoenen mee.
Zij zijn niet bekommerd om onze vooruitgang. Spiritualiteit is een product als ieder ander. Menigeen begint zijn eigen toko. Klanten genoeg. Men gelooft en propageert 'dat er méér is' (kan het nog vager?) en ineens is iedereen spiritueel die naar Char kijkt, of Het Tiende Inzicht van James Redfield heeft gelezen.
Met het woord spiritualiteit kun je alle kanten op. Het is in onze cultuur het ruimste, vaagste en minst bepaalde begrip waar we mee te maken hebben, en daarom valt alles wat we zo benoemen er moeiteloos onder.
Het is ook een polariserend woord. Het kan vrienden verdelen en echtgenoten uit elkaar drijven. Daar kennen we allemaal voorbeelden van. Spiritualiteit wordt dan niet gezien als een deel van ons menszijn, maar als een hobby die bedreven wordt, of een kronkel in ons verstand. Tijdverdrijf of tijdverspilling, al naar gelang.
Hangt dan de definitie van spiritualiteit uitsluitend van onszelf af?
Misschien wel. Hoewel we allemaal geestelijke wezens zijn, is de plaats die we toekennen aan spiritualiteit niet voor iedereen dezelfde. Voor de een zal het een doorlopend 'weten' zijn dat geen nadere definitie behoeft, voor een ander zit het in het beleven van bijzondere ervaringen of gewoon in iets wat hem in zijn ziel raakt, en voor een derde zal het een begrip zijn dat gelijk staat aan een zeldzame openbaring die slechts enkele uitverkorenen geschonken wordt.
Voor mij persoonlijk is de sleutel tot spiritualiteit 'verwondering'
Ik mediteer (tot m'n schande) niet, en ik heb nog nooit een spirituele cursus gevolgd. Geesten willen zich maar niet aan mij openbaren. Ik doe niet aan Reiki en niet aan healing, en de Tarot is voor mij even Chinees als de I Ching.
Maar mijn hemel wat valt er toch veel geestelijk voedsel voor m'n voeten. Een toevallige ontmoeting, een intens gesprek, een regenboog en een heldere sterrenhemel, allemaal spirituele belevenissen.
Ooit in het hart van een bloem gekeken en de geometrie bewonderd? Een insect onder de microscoop bestudeerd? Een zandkorrel?
Dat is zo goed als mediteren. Een boek, een inzicht dat niet van James Redfield maar uit mezelf komt, een verhaal of gedicht dat me raakt, een mens die me lief is, een verband dat opeens zo duidelijk wordt dat ik niet snap het nooit eerder ontdekt te hebben: dat is spiritualiteit. Ervaren dat we méér zijn dan dagelijkse beslommeringen. Weten dat het leven niet alleen oneindig, maar vooral oneindig boeiend is, en dat we die rijkdom zomaar kadoo krijgen.
Het gaat niet om het doel, maar om de weg, zeggen Zenboeddhisten.
En gelijk hebben ze.
.
Verwondering verwijst naar een andere dimensie. Ver-wonder-ing maakt ons vatbaar voor het wonder dat besloten ligt in de manifestaties van het alledaagse. Verwondering is even stilstaan. Niet kijken maar zien.
Spiritualiteit, hoe verschillend geïnterpreteerd ook, is een weg die ruimte geeft aan wat ons overstijgt.
Aan het geheim, aan het Mysterie.
En vooral: ruimte aan verwondering.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten