LEEGHOOFDEN

Een categorie waar velen met hersens onder vallen.
Maar daar wil ik het deze keer niet over hebben.
Het gaat hier nu even om mensen 'met zonder hersens', de fysieke, wel te verstaan.
In het verleden werkte ik met mensen met hersenletsel na een coma. Die zouden geen van alleen hebben bevestigd dat hersens er niet toe doen. Zelfs een kleine beschadiging kan al heel veel ellende opleveren: gebrek aan coördinatie, geheugenverlies, concentratie problemen en stemmingswisselingen, om er maar een paar te noemen. Dus als je hersens hebt: wees er voorzichtig mee en stoot je kop zo weinig mogelijk.

Maar desondanks blijken onze hersenen ook tot wonderlijke kunststukjes in staat. Er zijn mensen met een fotografisch geheugen die niets kunnen vergeten. Sommige autisten hebben dat.
Er zijn mensen die functioneren met een kogel in hun hoofd, zoals een Franse vrouw die in 1983 wakker werd met hoofdpijn en wat bloed in haar haar. Ze waste haar haar en ging weer in bed liggen.. Haar liefhebbende echtgenoot had haar in haar slaap beschoten, bleek 10 dagen en een röntgenfoto later. Behalve de hoofdpijn had ze nergens last van.

De man ging achter de tralies.
Of Phineas Cage, een 25 jarige arbeider, die bij een explosie een stuk ijzer in z'n schedel kreeg. Boven in, onder uit.

Hij genas, hoewel hij nog enige tijd hersenweefsel en bot bleef spugen. Maar hoewel hij op den duur lichamelijk weer helemaal de oude leek te zijn, had hij een nieuwe, en onaangename persoonlijkheid gekregen.
Dat zien we vaker. Het lijkt of hersenletsel een deur openzet, een enkele keer voor een zeldzame gave, maar vaker voor iets dat minder begeerlijk is. Phineas veranderde in een Neanderthaler, en dat was niet waar iemand op zat te wachten.

Hersenletsel is schadelijk voor de gezondheid.
Maar hoe kan het dan dat sommige mensen er bijna niks aan hersens hebben, en toch gezond zijn?
In een documentaire uit 1982 werden mensen gevolgd die door de een of andere oorzaak nauwelijks hersens hadden. Sommigen studeerden.

De vraag doet zich dan voor: waarom hebben we hersens?
Is het misschien gezonder om ze niet te hebben dan om ze te bezitten in een beschadigde toestand?
Het lijkt er af en toe op.
We horen vaak genoeg uitspraken dat we maar een paar procent van onze hersens gebruiken. Dat is niet waar. We gebruiken het allemaal, want alles heeft een specifiek doel en functie, alleen de opslagcapaciteit is vele malen groter dan wat we benutten.
En blijkbaar kan in sommige gevallen iemand toe met een waterhoofd, en een flinterdun laagje hersencellen.
Het hoofd past zich aan aan de omstandigheden.
Zoals Roger, die maar 5% van z'n hersens had maar een graad in wiskunde haalde.
Sommige leeghoofden ontdekken het nooit tijdens hun leven.
Pas bij een autopsie wordt het gebrek ontdekt.
Wat misschien alleen technisch gezien een gebrek was.
Wie weet wat we zelf in ons hoofd hebben.
Of niet.