Mijn autistische vriend kijkt vaak naar de televisie zonder geluid. Niet om de handelingen te begrijpen of de dialogen te volgen, maar om de lichaamstaal te ontcijferen. In tegenstelling tot de meeste autisten is hij daar goed in. Hij heeft ontdekt dat wat mensen zeggen en wat ze aangeven met hun lichaam twee verschillende dingen zijn.
Wij registreren lichaamstaal meestal op een onbewust niveau. Luisteren doen we naar wat er gezegd wordt.
Het woord is de maatstaf, maar in de communicatie speelt veel meer mee.
Valt het woord weg, zoals bij mensen die afatisch zijn na bijvoorbeeld een hersenbloeding, dan komt de rest naar voren.
Wij registreren lichaamstaal meestal op een onbewust niveau. Luisteren doen we naar wat er gezegd wordt.
Het woord is de maatstaf, maar in de communicatie speelt veel meer mee.
Valt het woord weg, zoals bij mensen die afatisch zijn na bijvoorbeeld een hersenbloeding, dan komt de rest naar voren.
Liegen tegen iemand met afasie lukt niet. Liegen tegen iemand die blind is evenmin.
Zintuigen zijn rare dingen, en waar het een wegvalt wordt het andere geactiveerd.
Maar we hebben woorden nodig om elkaar te begrijpen. Taal maakt van abstracties een hapklare brok, en vertaalt het subjectieve in een voor anderen verstaanbaar begrip.
Helen Keller (1880-1968) , de vrouw die vanaf haar 2de jaar doof en blind was, kreeg greep op de wereld toen een diepe herinnering werd getriggerd: een koude straal langs je vingers heet 'water' .
Zintuigen zijn rare dingen, en waar het een wegvalt wordt het andere geactiveerd.
Maar we hebben woorden nodig om elkaar te begrijpen. Taal maakt van abstracties een hapklare brok, en vertaalt het subjectieve in een voor anderen verstaanbaar begrip.
Helen Keller (1880-1968) , de vrouw die vanaf haar 2de jaar doof en blind was, kreeg greep op de wereld toen een diepe herinnering werd getriggerd: een koude straal langs je vingers heet 'water' .
Het kwartje viel bij Helen, haar ontwikkeling kwam op gang en tenslotte werd ze een van de meest inspirerende vrouwen van haar generatie.
Maar woorden hebben ook een bezwaar. Oosterse tradities wijzen ons op het gevaar van voor alles een woord hebben. Het duiden van iets, een bloem, een boom, een mens, maakt dat we blijven hangen in het woord, denkend dat we weten wat er te weten valt.
In de medische traditie kunnen we dat goed waarnemen.
Pas hoorde ik iemand op de televisie praten over het gevaar van labeltjes. "Vroeger", zei hij, "waren er rustige kinderen en drukke kinderen, dromers en luidruchtigen en onderwijzer en ouders speelden daar moeiteloos op in.
Nu is het zo dat een druk kind naar een psycholoog wordt gestuurd en een etiket krijgt van ADHD of PDD-nos of een andere fancy vinding. De volgende stap is dat zo'n kind medicijnen moet slikken en dat de hele omgeving dat kind op een manier gaat benaderen in overeenstemming met de diagnose 'Probeem'.
Het magische woord dat op zich niets zegt zal de toekomst van dat kind bepalen. Want wie kijkt er langs het woord om het kind te zien, zoals-het-is?
Maar woorden loslaten en alleen waarnemen, hoe doe je dat?
Heilige dwazen wijzen ons erop dat taal ons afhoudt van de directe intuïtieve waarneming.
Veel spirituele meesters zeggen dat taal, het benoemen van alles om ons heen en daarmee het vaststellen van relaties van oorzaak en gevolg - ons inspint in de illusie van afzonderlijkheid. In de grammatica van onze talen missen we de inherente verbondenheid en eenheid van de wereld om ons heen.
We hebben er geen woorden voor.
Soefi dichter en mysticus Jalaluddin Rumi (1207-1273) geloofde dat woorden de werkelijkheid verhullen. Hij schrijft:
"Ken je een woord dat niet ergens naar verwijst?
Heb je ooit een roos geplukt die bestond uit R.O.O.S ?
Je zegt een NAAM. Ga nu op zoek naar de realiteit erachter.
Kijk naar de maan aan de hemel, en niet naar de maan weerspiegeld in het water.
Als je je wilt bevrijden van je obsessie met woorden en mooie calligrafie, zet dan één streek op papier.
Er is geen zelf, geen karakteristieken maar een stralend centrum waar je kennis kunt vinden die de profeten hebben,
Maar woorden hebben ook een bezwaar. Oosterse tradities wijzen ons op het gevaar van voor alles een woord hebben. Het duiden van iets, een bloem, een boom, een mens, maakt dat we blijven hangen in het woord, denkend dat we weten wat er te weten valt.
In de medische traditie kunnen we dat goed waarnemen.
Pas hoorde ik iemand op de televisie praten over het gevaar van labeltjes. "Vroeger", zei hij, "waren er rustige kinderen en drukke kinderen, dromers en luidruchtigen en onderwijzer en ouders speelden daar moeiteloos op in.
Nu is het zo dat een druk kind naar een psycholoog wordt gestuurd en een etiket krijgt van ADHD of PDD-nos of een andere fancy vinding. De volgende stap is dat zo'n kind medicijnen moet slikken en dat de hele omgeving dat kind op een manier gaat benaderen in overeenstemming met de diagnose 'Probeem'.
Het magische woord dat op zich niets zegt zal de toekomst van dat kind bepalen. Want wie kijkt er langs het woord om het kind te zien, zoals-het-is?
Maar woorden loslaten en alleen waarnemen, hoe doe je dat?
Heilige dwazen wijzen ons erop dat taal ons afhoudt van de directe intuïtieve waarneming.
Veel spirituele meesters zeggen dat taal, het benoemen van alles om ons heen en daarmee het vaststellen van relaties van oorzaak en gevolg - ons inspint in de illusie van afzonderlijkheid. In de grammatica van onze talen missen we de inherente verbondenheid en eenheid van de wereld om ons heen.
We hebben er geen woorden voor.
Soefi dichter en mysticus Jalaluddin Rumi (1207-1273) geloofde dat woorden de werkelijkheid verhullen. Hij schrijft:
"Ken je een woord dat niet ergens naar verwijst?
Heb je ooit een roos geplukt die bestond uit R.O.O.S ?
Je zegt een NAAM. Ga nu op zoek naar de realiteit erachter.
Kijk naar de maan aan de hemel, en niet naar de maan weerspiegeld in het water.
Als je je wilt bevrijden van je obsessie met woorden en mooie calligrafie, zet dan één streek op papier.
Er is geen zelf, geen karakteristieken maar een stralend centrum waar je kennis kunt vinden die de profeten hebben,
zonder boeken en zonder interpretatie."
Een Boeddhistisch gezegde waarschuwt ons dat we de maan kunnen missen als we ons focussen op de vinger die haar aanwijst. Ook moeten we oppassen de maan van gisteren niet gelijk te stellen met de maan van vandaag.
De maan is geen ding maar een proces.
Onze taal gedraagt zich alsof Realiteit een onveranderlijk gegeven is.
De taal van de Hopi indianen weerspiegelt die gedachte en is afgestemd op de processen in de natuur: zelfstandige naamwoorden zijn ook werkwoorden, veranderlijk, in relatie en nooit statisch.
Een Boeddhistisch gezegde waarschuwt ons dat we de maan kunnen missen als we ons focussen op de vinger die haar aanwijst. Ook moeten we oppassen de maan van gisteren niet gelijk te stellen met de maan van vandaag.
De maan is geen ding maar een proces.
Onze taal gedraagt zich alsof Realiteit een onveranderlijk gegeven is.
De taal van de Hopi indianen weerspiegelt die gedachte en is afgestemd op de processen in de natuur: zelfstandige naamwoorden zijn ook werkwoorden, veranderlijk, in relatie en nooit statisch.
Fysici vertellen ons dat alles in beweging is. Panta Rei - alles stroomt, zeiden de Grieken.
Desondanks maakt onze taal steeds nieuwe statische woorden waardoor we de indruk krijgen dat alles vaststaat.
In de Zenfilosofie wordt die vastheid doorbroken door de Koan, die bedoeld is om de absurditeit van woorden te ondergaan, er als het ware los van te komen.
Als we niets kunnen begrijpen zonder woorden, dan moeten we beter leren luisteren. Luister....
One word less
One. Wordless.
(Een woord minder,
Een. Woordloos .)
Desondanks maakt onze taal steeds nieuwe statische woorden waardoor we de indruk krijgen dat alles vaststaat.
In de Zenfilosofie wordt die vastheid doorbroken door de Koan, die bedoeld is om de absurditeit van woorden te ondergaan, er als het ware los van te komen.
Als we niets kunnen begrijpen zonder woorden, dan moeten we beter leren luisteren. Luister....
One word less
One. Wordless.
(Een woord minder,
Een. Woordloos .)
1 opmerking:
Dàt is waar Leven over gaat.
Niet meer leven vanuit concepten.
Iedere alinea de moeite waard om in je op te nemen en je heel langzamerhand, (procesmatig) eigen te maken. Ik noem dat bewustwording, aandachtig zijn en meditatie.
elly.
Een reactie posten