ONDERWERELD MIX-UP

In een Fortean Times van 1991 stuit ik op een column 'From the Underworld' van Kevin McClure, schrijver van enkele boeken over non-mainstream onderwerpen. Omdat zijn woorden, ook al schreef hij dit 22 jaar geleden, nog steeds heel actueel zijn en het onderwerp mij zelf bezighoudt, vertaal ik het hier in z'n geheel. Hopelijk heeft hij geen bezwaar, want ik kan het hem niet vragen. 

De donkerste kant van het ervaren van vreemde gebeurtenissen ligt niet in het mogelijke risico van demonische bezetenheid, maar in de obsessies en waanvoorstellingen waaraan zo velen ten offer vallen.

In het hart van het probleem liggen de vele vormen van communicatie met niet-menselijke intelligenties.

Geclaimed door de historie heen door zowat elk ras en cultuur, zijn ze bewaard in geschriften en in eerdere ongeschreven mondelingen tradities. Hoewel ze door generaties priesters en theologen bewerkt zijn, vormen ze het mystieke hart van de grote religies.

De laatste 150 jaar hebben we een verandering gezien in de relatie tussen mensen en niet-menselijke entiteiten.

Niet langer zijn overledenen, aliens en het Heilige onbereikbaar voor normale mensen.

Met het verschijnen van de maagd Maria aan twee jonge plattelandskinderen in La Sallette, Frankrijk, in 1846 en de fameuze klopgeesten van de Fox-zusjes in Hydesville, USA in 1848, werden de exclusieve openbaringen aan de priesterstand doorbroken.

Vanaf de helft van de 19de eeuw waren hemelse communicaties meestal van tweeërlei soort.

Ten eerste waren er degenen die raad ontvingen, profetieën  en een hoop narigheid van archetypische religieuze figuren, prominent daarin de Mariale visioenen die door de katholieke kerk zo hoog gewaardeerd werden.

Ten tweede was er de Spiritualistische beweging die zocht naar bewijs voor leven na de dood. Overal in Europa en Amerika waren er duizenden mediums, in hun eigen huis of in kleine kerken en zalen die verbaal de boodschappen doorgaven of meer exotische  en onverklaarbare fysieke effecten  produceerden. De piek lag aan het eind van de Eerste Wereldoorlog, maar ging ook daarna nog door.

Toen seancefenomenen afnamen kwamen de UFO's op.

Er waren al eerder claims geweest van communicatie met andere planeten. en er waren zeker rapporten van ongeïdentificeerde hemelse fenomenen. Maar nooit tevoren waren er herhaalde claims van alien bezoek, rapporten niet alleen over uitvoerige communicaties maar ook over bezoeken aan andere planeten.

George Adamski was weliswaar de meest gepubliceerde van de vele contactees in de 50er en 60er jaren, maar er waren er veel meer.

Hoewel de stijl en de inhoud van religieuze visioenen min of meer constant is gebleven heeft de aard van het contact met buitenaardse intelligenties zich verder ontwikkeld. Even afgezien van de vreemde business van ontvoeringen door UFO's die meer gemeen schijnt te hebben met Hel en Vagevuur dan met de contact traditie - valt een ander punt op: nu de wetenschap zich dieper in de ruimte heeft begeven met verkenningsmissies en landingen en andere technieken om informatie te verzamelen, zijn de thuisbases van de bezoekende aliens steeds verder weg komen te liggen.

Waren entities eens - zo'n 30 jaar geleden - van Mars , Venus of zelfs de maan, nu is het zonnestelsel uit, en bekende sterrenbeelden, bijvoorbeeld de Pleiaden, zijn in.

Dat ondanks het feit dat sterrenbeelden vrijwel altijd optisch bedrog zijn ; ze zijn slechts schijnbaar een geheel vanwege onze observatiehoek vanaf de aarde. 

Recent heeft zich een vreemde mengeling van Spiritualisme en buitenaards contact  ontwikkeld dat zich een sleutelpositie heeft verworven in de New Age Movement.  "Channeling" combineert de trance lezingen en de adviserende boodschappen van de een met de interplanetaire intelligentie van de ander. Nu de boodschappen zich niet langer bezighouden met de  monumentale taak  van het bewijzen van overleven of met de werkzaamheid van de een of andere religie, komen de meesten over als een woordenvloed met een ecologische saus. Ze missen het stempel van een interstellaire beschaving van ongekende wijsheid en ervaring, en de communicators komen zeker niet van een plaats waar onze wetenschap en technologie ook maar iets van zouden kunnen weten. 

Mijn persoonlijke zorg is dat channeling - z'n bronnen en inhoud - niet kritisch worden bekeken. Het heeft de kenmerken van een nieuw geloofssysteem, eentje waarvoor aanhangers worden verwacht te betalen in geld en toewijding. Er is niets mis met simpele raad en goed advies, en misschien is het onze eigen tekortkoming dat we  die niet willen accepteren van andere mensen, maar in plaats daarvan eisen dat het komt van de een of andere pseudo-goddelijke intelligentie.

Mij dunkt dat het tijd is om de regels van bewijs net zo ferm toe te passen op dit als op ieder ander fenomeen. 

 

-------------------------------------

Omdat dit stuk dus al meer dan 20 jaar oud is, is de ontwikkeling op het beschreven gebied alleen maar verder geschreden. Wat McClure hier zo verhelderend op een rijtje zet, kunnen we met talloze voorbeelden illustreren.

Gisteren las ik het boek van Desmond Leslie en George Adamski uit: The Flying Saucers have Landed.

Desmond Leslie is een scherpzinnig en boeiend schrijver, maar het avontuur van Adamski in de woestijn heeft de consistentie van een suikerspin. Het zal best gebeurd zijn als we de getuigen mogen geloven, maar zijn vriend van Venus is de mijne niet. Te mooi om waar te zijn.

Dat gevoel heb ik bij alle literatuur van himmelhoch jauchzende contactees die maar doorgaan over liefde en licht en na drie bladzijden zichzelf beginnen te herhalen. Want eigenlijk hebben ze niets te zeggen wat niet al in veelvoud ook door anderen is gezegd. Het maakt geen indruk en het beklijft niet.  

Hoewel het Spiritualisme als beweging, in vergelijking tot lang geleden niet veel meer voorstelt is het toch aan een meer individuele come-back bezig. Geloof in leven na de dood is 'in' - en wijder verbreid dan ooit tevoren. In diverse landen komen kleine kernen tot stand die weer op de oude manier seances houden, tot en met de fysieke mediums van weleer. Daarnaast schieten de spirituele verenigingen als paddestoelen uit de grond, met mediums die voor volle zalen hun 'contact met geesten' demonstreren, tot volle tevredenheid van velen en frustratie van enkelen.
 

Niemand schijnt zich bij dat alles af te vragen of de geesten zijn wie ze voorgeven te zijn. Een kinderhand is gauw gevuld.

Dan zijn er de tallozen, meestal jongeren, die het OUIJA bord als tijdverdrijf hanteren, en daar soms onaangename ervaringen mee hebben, wat maar weer aangeeft hoe niet alles is wat het lijkt, en waarom we niet zo open moeten zijn dat onze hersens uit ons hoofd vallen. Een technische variatie is EVP. Daar kun je beter ook mee uitkijken als je niet heel goed weet wat je aan het doen bent.

Channelen en automatisch schrift is een grote verleiding voor velen. Trance-mediums braken wijsheden uit, en uit ervaring weet ik dat sommigen zichzelf voor een hogere macht verslijten. Anderen beginnen een secte, ook altijd lucratief, en een enkeling, zoals J.Z. Knight, wordt er miljonair door.

Men channelt met evenveel gemak overledenen, gelieven uit vorige levens, Gidsen, Engelen of Aliens en maakt van zijn hoofd een radio-ontvanger; wie de juiste golflengte te pakken heeft mag zijn boodschapje doorgeven aan een gretig publiek.

Zelden of nooit gebeurt het dat mensen zeggen: "ik heb een demon hier, graag even jullie aandacht."

Nee, zulke mensen sluiten we op, terwijl ze in principe niet anders zijn dan anderen die zich in bezit laten nemen door wat ze niet kunnen verifiëren.

Het Vaticaan, hoorde ik gisteren op de TV, is bezig met een spoedcursus voor aankomende exorcisten, want het Kwaad grijpt als een razende om zich heen en moet met hand en tand, bijbel en wijwater bestreden worden.

Maar hoe verkrijgt men een geestelijk identiteitsbewijs van een schreeuwende vrouw die twee priesters op haar nek heeft? Is ze bezeten of alleen misleid, de kluts kwijt, aandachtbehoeftig, schizofreen?  

Rijg aan dat bizarre kralensnoer het geloof in reïncarnatie dat intussen ook al zo algemeen is geworden dat men er van opkijkt als je er niet in gelooft, en we hebben een amalgaam van overtuigingen die zich allemaal als 'stemmen in ons hoofd' kunnen manifesteren.

Mijn eigen jaren in een sekte en mijn latere intensieve bemoeienis met het Spiritualisme hebben me geleerd dat wantrouwen op z'n plaats is, en dat het Islamitische geloof in 'Djinni' misschien veel waarheid bevat, als je dat opvat als niet menselijke entiteiten die ons welzijn - laat ik het zacht uitdrukken - niet na aan het hart ligt.

Wat McClure zegt over kwaliteit van de boodschappen, of ze nou van binnen- of buitenaardse entiteiten komen, daarin is nog niets verbeterd. Er zijn uitzonderingen, maar de meerderheid kunnen we missen als kiespijn.

Die hadden we zelf kunnen bedenken. 

Het Bijbelse verbod om een mens uit te beelden heeft er bij orthodoxe joden toe geleid dat mensen altijd worden afgebeeld met een gebrek. Een decoratief beeldje van een mens zal iets onopvallends maar belangrijks missen: vaak een detail aan handen of voeten. Daarmee is het beeld kosher, en voor de wet aanvaardbaar. Met andere woorden: het is eigenlijk geen mens meer, maar lijkt er bij oppervlakkige beschouwing genoeg op om er voor door te gaan.

Zo is het ook met gechannelde entiteiten: ze missen iets waardoor hun identiteit een schijnbare is.

Daarbij hebben ze één ding gemeen: gedane voorspellingen kloppen nooit, ze weten alles van ons, ze verwarren ons en veroorzaken tweedracht, ze maken ons afhankelijk en daardoor minder kritisch, en ze ontwijken en liegen over hun identiteit en hun agenda als ze het vuur aan de schenen wordt gelegd.

Uitzonderingen daargelaten; die zullen er zeker zijn.

Maar de rode draad door dit hele verhaal is dat we dat niet kunnen weten. We denken, wensen, willen, hopen dat we te maken hebben met goede geesten en welwillende aliens die ons naar een hoger plan willen begeleiden.

Maar de werkelijkheid toont ons de schaduwzijde. Naïeviteit kan ons het verstand kosten.

Want er is niets waaraan we zekerheid kunnen ontlenen. Zowel de geestenbusiness als die van Aliens is niet de onze, en we hebben er geen greep op. Wij zijn geen partij in een kosmisch spiegelspel.