WONDERBOOM

In een boek uit 1931 van Manly P. Hall, The Phoenix, vind ik een stuk over 'tovenarij in Azië' .
In de tijd dat mysticus Manly Hall dit verhaal schreef was er in het verre Oosten nog geen sprake van verwestelijking, en waren de oude tradities van India, Tibet en andere landen nog betrekkelijk ongerept, ondanks de invloeden van buitenlandse overheersing.
Hall schrijft: "De kinderen van Azië groeien op in de aanwezigheid van wonderwerkers en heiligen. Daarom gelooft het opgroeiende kind in magie, door het bewijs van zijn zintuigen en door de culturele achtergrond van voorouderlijke geschiedenis. Hij twijfelt er niet aan of magie is echt."
En dan gaat hij verder met het vertellen van wonderbare gebeurtenissen en verschijnselen.
Zoals dat van de wonderboom:

"Het grote klooster van Kumbum ligt bij Amdo, in het grensgebied tussen Tibet en China.
Het is een groep gebouwen, om een centrale tempel heen. Hier bevindt zich de Tibetaanse Alfabet boom, alleen voor gelovigen bereikbaar. Hij wordt ook wel de 'Boom van de Tienduizend Beelden' genoemd.
De boom zelf is kort en dik met een massa lage in elkaargegroeide takken.
Abbé Huc, een Lazarist missionaris die samen met zijn collega Abbé Gabet de lamaserie rond 1850 bezocht, beschreef de boom aldus:
"Aan de voet van de berg waar de lamaserie staat, en niet ver van de centrale Boeddhistische tempel, is een open ruimte omgeven door muren. Toen wij daar naar binnen gingen was ik in de gelegenheid om de prachtige boom, waarvan enkele takken boven de muur uitkwamen, op mijn gemak te onderzoeken. Mijn ogen werden getrokken naar de bladeren, en ik werd vervuld van absolute verbijstering toen ik met eigen ogen zag hoe op elk blad een welgevormd Tibetaans teken stond, waarvan sommigen lichter, andere donkerder dan het blad zelf waren.
Onze eerste gedachte was er een van wantrouwen. Was het fraude van de kant van de lama's? Maar na een minutieuze inspectie van ieder detail konden we absoluut geen bedrog ontdekken; de karakters op de bladeren leken een geheel te vormen met ieder bald, inclusief nerven. De karakters waren ook op ieder blad verschillend geplaatst: bij sommigen bovenaan, bij anderen in het midden, aan de zijkant of onderaan het blad. De jongere bladeren hadden vaak nog niet geheel gevormde tekens.
De schors van de boom was eveneens bedekt met tibetaanse karakters, en verwijderde met de opperste schors dan lagen daaronder al nieuwe karakters te wachten, vaak andere dan die op de oude schors te zien waren. Wij onderzochten alles met aandacht, om eventueel bedrog te kunnen ontmaskeren maar we konden absoluut geen enkele fraude ontdekken. Transpiratie liep ons over het gezicht onder invloed van de wonderlijke sensaties die wij door dit fantastische spectakel ondergingen."

De Lama's informeerde de Abbé dat de boom eenmaal per jaar enorme rode bloemen draagt. De bladeren zijn altijd groen en de boom heeft een geur die het meest doet denken aan kaneel.
In een boek met legenden rond de Dalai Lama's vinden we iets over de mythische ontstaansgeschiedenis van de boom en het klooster:
De derde Dalai Lama, Gyalwa Sonam Gyatso (1543-1588), was een groot prediker. Hij was buitengewoon geïnteresseerd in het pelgrimsoord in Amso, waar Lama Tsong-kha-pa, de guru van de eerste Dalai Lama, geboren was (1357). De legende wil dat de nageboorte van de heilige op de grond viel, en dat daaruit de boom ontsproot.
De derde Dalai Lama had over de boom ggehoord sinds hij een kind was, en hij wilde hem dolgraag met eigen ogen zien.
Na zijn bezoek stichtte hij op de heuvel boven de boom het Kumbum klooster; de Hermitage van de Honderd Duizend Buddha's. Dit klooster zou het grootste en belangrijkste monastieke college worden in Oost Tibet.
Na het opgaan van Tibet in China zijn er nog 400 monniken over van de duizenden die er ooit woonden.
Het klooster is een toeristische trekpleister en van de authentieke sfeer is weinig meer over.
De boom is weg. Wanneer die verdween is onduidelijk.
Misschien is hij een natuurlijke dood gestorven, misschien ook niet.
Wat er waar is geweest van de boom die ooit zoveel mensen in contact bracht met het ongelofelijke - dat hangt af van ons eigen geloof in wonderen.